Duzeka.pl

Polecamy

Katalog

Książka A-Z

OPIS PRODUKTU

26.01.2023, 18:27

OCENA

Smutek i rozkosz

Powieść dla wszystkich, którzy czują, że coś jest z nimi nie tak. Literackie wydarzenie dla fanów "Normalnych ludzi" i "Fleabag".

"Spisując listę osób, którym chciałam wysłać tę powieść, uzmysłowiłam sobie, że mam ochotę podarować ją wszystkim znajomym."

Ann Patchett, autorka Domu Holendrów i Stanu zdumienia

"Słodko-gorzka, czuła i przenikliwa historia o miłości i chorobie psychicznej. Zabawna i jednocześnie przejmująca do kości. Tak brzmiałby Szklany klosz, gdyby Sylvia Plath napisała go jako czterdziestolatka."

Karolina Sulej, autorka "Rzeczy osobistych"

"Ta powieść o najtrudniejszych sprawach mówi tak, że płacze się ze śmiechu. Wymyka się schematom - jak każda wielka literatura."

Natalia Szostak, "Gazeta Wyborcza"

To jest opowieść o Marcie. Ale mogłaby być o każdym z nas.

Odkąd sięga pamięcią, Martha czuła, że coś jest z nią nie w porządku. Wszyscy mówili jej: "Weź się w garść".

Próbowała. Naprawdę wolałaby żyć tak jak inni. Ale przez większość czasu głównie chciało jej się wyć. Albo schować. Pod stół.

Kiedy po latach w końcu słyszy od lekarza prawidłową diagnozę, myśli, że na wszystko w jej życiu jest już za późno. A może wcale nie? Powieść rozgrywa się w Londynie i Oksfordzie. Jest smutna i zabawna.

"Znakomita bez dwóch zdań. Według mnie powinna ją przeczytać każda z nas, bez względu na wiek."

Gillian Anderson

"Czytając tę książkę, nie sposób powstrzymać się od wzruszeń i śmiechu?.. Jest wyjątkowa."

"The Guardian"

"Dzisiaj potrzeba nam właśnie takich książek, dzięki którym możemy śmiać się przez łzy."

"The Observer"

"Nieodparcie zabawna i pięknie napisana książka, która wzbudza prawdziwe emocje."

"The Times"

"Prawdopodobnie najlepsza książka, jaką w tym roku."

"Mail On Sunday"

RECENZJA

"To jest opowieść o Marcie. Ale mogłaby być o każdym z nas" - głosi opis z tyłu okładki powieści Meg Mason. Pisze się tam też dużo o "wydarzeniu literackim", ale na to przymykam oczy. Marketing marketingiem, historia opisana w "Smutku i rozkoszy" brzmi jak plasterek na rany chorób cywilizacyjnych.

Tylko czy to aby nie jest plaster posypany solą?

Martha czuje, że coś z nią nie tak. Czuła tak od dawna, odkąd w wieku nastu lat pierwszy raz weszła pod biurko i odmówiła wyjścia. Czasem łapie ją nieopisany smutek, czasem niby to bez powodu wpada w histerię. Niekiedy garściami łyka leki, kiedy indziej wsadza je głęboko do szuflady, ponieważ nie czuje żadnej różnicy między sobą bez leków i sobą po lekach. W tej opowieści biorą udział też bliscy Marty: jej siostra, Ingrid, rodzice, a także bogata ciotka Winsome wraz ze swoją ekscentryczną rodziną i przygarniętym kolegą syna, Patrickiem, który w końcu zostanie mężem Marthy (to nie spoiler!). Opowiadając o życiu ich i siebie samej, Martha opowiada o pokoleniu zagubionych we własnych objawach młodych ludzi, o rozwoju choroby, o poszukiwaniu diagnozy - i sensu życia. Martha bowiem bezustannie go poszukuje, nawet wtedy, gdy chłodno, bez dramatycznych porywów, rozważa zakończenie swojego życia.

To nie jest powieść dla każdego, zaznaczmy to od razu. To nie jest powieść, na którą każdy będzie gotowy. "Smutek i rozkosz" łapie za gardło nawet wtedy, gdy bawi do łez - nigdy nie wiadomo, kiedy płacz ze śmiechu nie przejdzie w płacz rozpaczy. Dokumentacja choroby - do końca nienazwanej - jest autentyczna, przejmująca i bolesna, choć czasem wywołuje uśmiech zrozumienia. Najbardziej wstrząsa jednak przesłanie wyzierające z ostatnich rozdziałów - nie zdradzę go Wam, by nie psuć wrażeń z lektury, ale kazało mi spojrzeć inaczej na dolegliwości własne i cudze, choćby było to spojrzenie kontrowersyjne.

Co zaskakujące, choć "Smutek i rozkosz" podejmuje bardzo poważną tematykę i bez wątpienia jest powieścią z kluczem, udaje jej się uniknąć nachalnego dydaktyzmu czy pretekstowości fabuły. Meg Mason proponuje nam pełnokrwistą historię, której bohaterowie budzą emocje, opisy są plastyczne, a wydarzenia trzymają w napięciu. Minihistorie wplecione w opowieść o Marcie, takie jak dzieje sióstr Celii i Winsome, macierzyństwo Ingrid czy rozwój relacji Marthy i Patricka to małe perełki, z których każda mogłaby spokojnie zafunkcjonować jako osobne opowiadanie.

Autorka zręcznie unika też nadmiernego patosu. Narracja kobiety naznaczonej chorobą odbierającą radość jest "rozcieńczona" humorem w brytyjskim stylu, nieoczywistym, niekiedy absurdalnym i z pewnością nie dla każdego. "Powieść jest smutna i trochę zabawna" - przeczytacie na okładce. To trochę prawda, ale powiedziałabym, że jednak "Smutek i rozkosz" jest bardziej zabawny niż "trochę". A jeszcze bardziej - tu się zgodzę - jest smutny. Jednak nawet przez smutek Marthy przebija jakaś nadzieja, a jej historia dowodzi, że nie jest za późno. Tak ogólnie i na wszystko.

Polecam wszystkim, którzy czują smutek albo bezsens. To historia o nas, kochani.

Joanna Krystyna Radosz