Lekarz obłąkanych. Tom 1

Pojawiające się coraz częściej na rynku wznowienia powieści sprzed wielu, wielu lat dają możliwość na poznawanie wielu interesujących historii. Często też takich, które stały się prekursorami znanych i lubianych współcześnie gatunków literackich. W moje ręce ostatnio trafił \”Lekarz obłąkanych\” francuskiego dziewiętnastowiecznego pisarza, Xaviera de Montepina. I przyznam szczerze, podchodziłam do tej pozycji z rezerwą. Myślę, że zrozumieją mnie wszyscy ci, którzy nie przepadali za lekturami szkolnymi, które w swojej formie sprawiały wiele problemów podczas czytania. Czy podobnie było i tym razem? 

\”Lekarz obłąkanych\” to historia, która splata ze sobą wątki wielu osób, począwszy od wiekowego bankiera i jego o wiele młodszej żony, po dwudziestokilkuletniego lekarza, który zdaje się ukrywać jakąś dziwną tajemnicę z przeszłości. Losy bohaterów zbiegają się pod Paryżem, w Auteuil, a mianowicie w \”Domu Zdrowia\”. Szybko orientujemy się, że zderzenie różnych osobowości może przynieść opłakane skutki, a w grę zaczynają wchodzić oszustwa, śmierć, zdrowie i uczucie, które potrafi pchnąć człowieka zarówno do najlepszych, jak i najgorszych czynów: miłość. 

Pierwszy tom serii jest powieścią słusznych rozmiarów, co początkowo było odrobinę przerażające. I, niestety, z tym właśnie wiąże się główny zarzut, jaki posiadam do tej historii. W przypadku, kiedy przed czytelnikiem stoi wizja długiego czytania, akcja powinna być dużo bardziej wciągająca. \”Lekarz obłąkanych\” zdecydowanie nie jest powieścią na dwa, trzy wieczory. Wszystko dzieje się wolno (żeby nie powiedzieć: bardzo wolno), a autor odkrywa najciekawsze elementy historii stopniowo, dodatkowo przeskakując pomiędzy wieloma bohaterami i różnymi wątkami. Nie powiem, niejednokrotnie było to dla mnie źródłem solidnej frustracji i musiałam robić sobie przerwę, żeby nie porzucić tej lektury z nudów. 

Specyficzny tutaj jest także sposób prowadzenia narracji, który we współczesnych powieściach chyba już nie występuje, a mianowicie pojawia się tutaj narrator wprost uświadamiający czytelnikowi to, że czyta książkę, a bohaterowie w niej występujący są tylko elementami opowiadanej przez niego historii. Wybija z rytmu i nie pozwala wczuć się w historię. 

Jednak muszę przyznać, że w powieści Xaviera de Montepina jest coś, co mimo wszystko kazało mi czytać dalej. Nie wiem dokładnie, czy to atmosfera dziewiętnastowiecznej Francji, gdzie po ulicach chodzili dżentelmeni z prawdziwymi damami, czy lekko kryminalno-szpiegowski charakter opowieści, jednak ostatecznie czasu spędzonego przy tej książce nie uważam za zmarnowany. Poza tym, pozostaje wiele nierozwiązanych wątków, a zbrodnia wciąż niesie ze sobą wiele tajemnic. 

To powieść nie dla wszystkich. Czytelnicy, którzy nie przepadają za historiami osadzonymi w epoce zarówno fabularnie, jak i językowo, nie będą zadowoleni. Nawet biorąc pod uwagę złożoność wątków i pojawianie się cech charakterystycznych wielu lubianych obecnie gatunków literackich: trochę kryminału, trochę sensacji, trochę romansu. Bohaterowie mają swoje wady i zalety, jednak w moich oczach nie do końca dają się polubić, być może przez ich zawiłe życiorysy. Dlatego moje ocena pozostaje w połowie stawki: ani nie polecam, ani nie odradzam.