W przeszłości zamierzchłej najciekawsze jest to, czego nie wiemy, co nie zostało udokumentowane lub istniejące pisma dopiero po wiekach ujrzały światło dzienne. Czasy te dają niesamowite pole do popisu powieściopisarzom z historyczną żyłką lub historykom z żyłką beletrystyczną. Takim historykiem i podróżnikiem z zacięciem pisarskim jest Sławomir Dąbek, autor powieści Święci z Qumran.
Wyobraźmy sobie Egipt w I w n.e. Jego świetność przeszła już do historii, ale wciąż żywe są rytuały i wierzenia. W Domu Zmarłych pracuje Pasenhor, ojciec głównego bohatera powieści. Młody Mennepher od najmłodszych lat towarzyszy ojcu przy pracy i choć nie przepada za atmosferą tego miejsca pełnego trupów, to uczy się pilnie. Nie przypuszcza, ze życie szykuje mu mnóstwo niespodzianek, a doświadczenie zdobyte w świątyni przyda mu się w sposób zupełnie nieoczekiwany.
Po przedwczesnej śmierci ojca, macocha, będąca Żydówką oddaje chłopca zakonnikom z Qumran. Tam młody Egipcjanin wgłębia się w wiarę Izraela. Zycie w klasztorze jest trudne i pełne wyrzeczeń, a jednak Mennepherowi udaje się przetrwać najtrudniejsze próby. W tym czasie spotyka kilku tajemniczych braci, a jeden z nich wywrze na młodym człowieku ogromne wrażenie. Wówczas jeszcze nie zdaje sobie sprawy z tego, kogo spotkał na swojej drodze.
Mennepher nie zostaje w klasztorze i gdy tylko nadarza się okazja opuszcza go z nadzieją na szczęśliwe życie u boku ukochanej kobiety.
Czy jednak pisana jest mu ta miłość? Kim był tajemniczy brat z Qumran? Jaka rolę w życiu Egipcjanina odegra powstająca właśnie wspólnota chrześcijańska? Odpowiedzi na te pytania należy szukać w powieści Sławomira Dąbka. Jeśli jednak wydaje Wam się, że czytać będziecie lekki romans z wątkiem historycznym to jesteście w błędzie. Nie jest to powieść łatwa w odbiorze. Spora jej część prowadzona jest w postaci dialogów filozoficzno-religijnych, mających na celu pokazanie dylematów, jakie stały przed pierwszymi chrześcijanami.
Książka w dużej mierze opiera się o teksty biblijne, apokryficzną Ewangelię Tomasza oraz Rękopisy z Qumran. Posiłkuje się też niezliczoną ilością dzieł z zakresu historii wczesnego chrześcijaństwa.
Ogromnym atutem powieści jest erudycja autora i możliwość poznania nieznanej historii wczesnego chrześcijaństwa, sporym minusem są pewne nierówności narracji. Niektóre fragmenty czyta się płynnie i lekko, jednak spora część wymaga skupienia i przemyślenia.
Anna Kruczkowska
