Tanya Talaga jest kanadyjską dziennikarką Anishinaabe, pisarką i reporterką śledczą. Badając i łącząc historie siedmiu zgonów w niewielkim kanadyjskim miasteczku oraz umieszczając je w szerszym kontekście historii kolonialnej tego kraju, stworzyła trwały zapis, który trudniej zignorować niż pojedyncze wzmianki w mediach o kolejnym zaginionym młodym człowieku.
Autorka przedstawia nam smutną historię, począwszy od lat siedemdziesiątych XIX wieku, kiedy to młodzi chłopcy i dziewczęta byli zmuszani do opuszczenia swoich społeczności, aby uczęszczali do szkół z internatem w południowych obszarach Kanady. To była brutalna kolonizacja, której nie byłem świadomy. Dzieciom uniemożliwiono mówienie w ich własnym języku – ale co gorsza, wiele z nich było wykorzystywanych fizycznie i seksualnie przez swoich nauczycieli. To nadużycie często prowadziło do tego, że starsze dzieci znęcały się nad młodszymi – i ta trauma powróciła do ich społeczności. Wielu zmarło też z powodu szerzącej się gruźlicy. Wielu próbowało uciec – a jeśli zostali złapani, zostali pobici – jeśli się udało, wielu popadło w jeszcze większy wyzysk, tworząc błędny wzorzec nadużywania substancji i handlu ludźmi w celach seksualnych.
Najbardziej niepokojące jest to, że wartość edukacji nie jest przekazywana z pokolenia na pokolenie. Szkoły i edukacja były w dużej mierze przerażającym i negatywnym doświadczeniem dla rdzennej ludności. Zostało im to narzucone w obcym środowisku. Aby przenieść konsekwencje tego do współczesności, autor przedstawia historię siedmiu licealistów, którzy zginęli (stąd tytuł książki – „Siedem upadłych piór”) podczas nauki w Indigenous High School w Thunder Bay. Talaga nakreśla zaniedbania dochodzeń Departamentu Policji w Thunder Bay – a także niegościnne środowisko stworzone przez nie-rdzenną ludność Thunder Bay wobec rdzennej ludności, gdzie spotykają się z przemocą słowną i fizyczną.
Dla każdego współczującego, racjonalnego czytelnika „Siedem upadłych piór” będzie surowym, dosadnym, rozdzierającym serce i odkrywczym spojrzeniem na historię traktowania przez białego człowieka rdzennych mieszkańców Kanady. Dostajemy portret tych siedmiu młodych ludzi, którzy próbowali przystosować się do nowej szkoły i społeczności w Thunder Bay. Wielu zaczęło pić, więc nocny patrol starszych szkoły i doradców szukał uczniów wieczorem w zwykłych miejscach nad rzeką, gdzie się upijali. Jest to objaw problemu. Większość z tych młodych ludzi miała już gorszą edukację w szkole podstawowej w swoich odległych rezerwatach w północnym Ontario i była naukowo opóźniona w stosunku do uczniów na obszarach miejskich.
Autorka pokazuje, jak ważny jest kontekst. Ukazuje noc zniknięcia lub śmierci każdego ucznia i dni, które nastąpiły po nim. Co jednak ważniejsze, Talaga łączy śmierć tych uczniów z historią miasta i tego kraju. Prowadzone przez rdzennych mieszkańców szkoły podstawowe są na niskim poziomie. Chcąc uczyć się dalej, rodziny są rozdzielane, a dzieci umieszczane w szkole średniej z internatem w Thunder Bay. Przez dziesięciolecia bezczynności rządy dowiodły, że życie tubylców – ich źródła utrzymania, ziemię, edukację, kulturę, język, a także ich ciała – ma mniejsze znaczenie niż życie osadników.
Autorce nie chodzi o winę, chodzi o odpowiedzialność. Wszyscy ponosimy odpowiedzialność za dzieci, jako za naszą przyszłość. Rząd Kanady ponosi odpowiedzialność wobec ludności rdzennej — uznaje to, nawet jeśli nie zawsze stosuje się do tego. Osadnicy mają obowiązek zrozumieć, w jaki sposób działania naszych przodków doprowadziły do zepsutego i wrogiego systemu wielu ludobójstw. Pod tym względem Talaga nie uderza w nikogo.
To bardzo subiektywna książka. I właśnie z tego powodu czytało się ją ciężko, ale nie ze względu na poruszany temat. Owszem, jest bardzo potrzebna, a do tego nie pokazuje łatwej i oczywistej drogi do poprawy. Z powodu jednostronnych, stronniczych, opartych na opiniach, a nie na faktach, anegdotycznych i przesiąkniętych jednowymiarową analizą pisarki opiniach, uważam, że raczej szkodzi to sprawie, niż pomaga ją posuwać do przodu. Opinie są domeną każdego autora, ale po dziennikarzu śledczym spodziewałam się czegoś więcej.
Monika Kilijańska
Autor: Tanya Talaga
Tłumaczenie: Emilia Skowrońska
Tytuł: Siedem opadłych piór. Rasizm, śmierć i brutalne prawdy o Kanadzie
Tytuł oryginalny: Seven Fallen Feathers. Racism, Death, and Hard Truths in a Northern City
Wydawnictwo: Marginesy
Wydanie: I
Data wydania: 2023-02-15
Kategoria: reportaż
ISBN: 9788367510523
Liczba stron: 368
