Zapada zmrok; dom, w którym obecnie mieszkasz, wydaje zupełnie obce dla ciebie odgłosy. Momentami sądzisz, że słyszysz czyjeś kroki. To wszystko złudzenie – przecież duchy nie istnieją! Dla pewności i uspokojenia rozkołatanego serca po raz ostatni robisz obchód, zerkając z pewną dozą lęku do licznych pokoi. A co, jeśli? Jeśli ktoś czeka za drzwiami? Czy noce takie jak te są zarezerwowane dla tego rodzaju strachu? Czy to ten wiatr, który z taką zapalczywością uderza o ściany budynku, szarpiąc okiennicami? A może w mroku naprawdę kryje się coś, czego nie dostrzegasz w świetle poranka.
Uchwycony kątem oka ruch to jeszcze nie dowód; to tylko rozbujana fantazja, ledwo mignięcie. To nic nie znaczy. Chyba że to pierwszy objaw szaleństwa.
Nie bój się. Zmarli nie chcą Cię skrzywdzić. Przynajmniej nie wszyscy.
Wybierz się w podróż w głąb mroku – tam, gdzie śpią wszystkie tajemnice. Poczuj, jak Twój umysł pracuje, by oddzielić fikcję od rzeczywistości. Zastanów się, co jest ułudą, a co prawdą. Zapraszamy.
Twórczość Henry’ego Jamesa zna większość z nas, gdyż zasłynął zarówno jako autor klasycznych powieści obyczajowych, jak i opowiadań grozy. Kilkanaście lat temu na mej czytelniczej drodze napotkałam „Portret damy” i wówczas jeszcze nie spodziewałam się, że „przyjaźń” z twórczością pisarza będzie trwała po dziś dzień. Nieco później trafiłam na „W kleszczach lęku”, pierwsze (dla mnie) opowiadanie grozy spod jego pióra. Wciąż pamiętam towarzyszące mi podczas lektury emocje. A dzięki zbiorowi opowiadań, który mam przyjemność dziś dla Was recenzować, mogłam odświeżyć sobie tę i kilka innych historii.
Nie byłabym sobą, gdyby pierwszym, co przyciągnęło mój wzrok, nie było wydanie książki. Jest po prostu przepiękne – twarda oprawa, do tego obwoluta i ciemne kolory okładki to coś, co mocno mnie do siebie przyciągnęło. Jak wiadomo, wygląd to jeszcze nie wszystko, więc z zapałem wzięłam się za lekturę.
W owym zbiorze otrzymujemy sześć opowiadań: „Nacisk śruby”, „Ostatni z Valeriów”, „Upiorny czynsz”, „Sir Edmund Orme”, „Ołtarz zmarłych” oraz „Radosny zaułek”. Każde z nich zmusza nas do zastanawiania się, czy rzeczywiście mamy do czynienia z nadnaturalnymi zjawiskami, czy może niektórych bohaterów ponosi fantazja i widzą dziwy tam, gdzie ich nie ma. W kilku przypadkach nie chodzi nawet o jawną obecność nadnaturalnego bytu, lecz o to specyficzne uczucie, które towarzyszy postaciom w zetknięciu np. z pewnym przedmiotem. Jednym z plusów tego zbioru jest właśnie to, że nie traktuje on wyłącznie o duchach. Czytelnik nie może skarżyć się na nudę i brak urozmaicenia.
Moimi faworytami pozostały jednak te, które opowiadają właśnie o duchach. I tak jak wspominałam na początku, numerem jeden w tej „top trójce” jest opowiadanie otwierające zbiór, czyli „Nacisk śruby”, znane mi wcześniej jako „W kleszczach lęku”. To opowieść o guwernantce, zajmującej się dwójką rodzeństwa w potężnym domostwie. Mimo początkowego spokoju szybko okazuje się, że budynek odwiedzany jest przez dawnych opiekunów dzieci. I nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby… żyli. Drugim, które naprawdę mnie zaintrygowało, było „Ostatni z Valeriów”. W tym przypadku ze zjawami nie mamy do czynienia. Za to do tej pory zastanawiam się, czy główny bohater po prostu oszalał, czy oddziaływały na niego zupełnie inne, mroczne siły. I w ostatniej historii wracamy już do moich ulubionych pozaziemskich postaci, a mowa tutaj o opowiadaniu „Sir Edmund Orme”. Lekko mroczne, trochę sentymentalne, niemniej jednak wciąż ciekawe.
Każde z sześciu opowiadań ma w sobie coś, co może zainteresować czytelnika. Ja wybrałam tę trójkę, co nie znaczy, że pozostałe były złe – nie, po prostu w moich faworytach odnalazłam to, czego zazwyczaj szukam w podobnych historiach. Dlatego też serdecznie zachęcam Was do zapoznania się z „Naciskiem śruby i innych opowieściach o duchach”, abyście sami mogli przekonać się, które opowieści trafią do Waszego serca.
Katarzyna Pinkowicz
Autor: Henry James
Tłumaczenie: Jerzy Łoziński
Tytuł: Nacisk śruby i inne opowieści o duchach
Tytuł oryginału: The Turn of the Screw
Data wydania: 2024-01-31
Wydanie: I
Wydawnictwo: Zysk i S-ka
Kategoria: horror
ISBN: 9788381168328
