Historia Polski jest pełna wzlotów, upadków, wielkiej chwały i jeszcze większych klęsk. Ogarnięcie tego bywa trudne, dlatego warto mieć kogoś, kto to wszystko scali i przedstawi w sposób zrozumiały. Taką osobą jest Andrzej Friszke, który podjął się usystematyzowania naszych dziejów od czasu drugiej wojny światowej po wielką przemianę w 1989 roku.
Pięćdziesiąt lat wydaje się krótkim okresem czasu, jednak jeśli chodzi o czas od wojny do Solidarności, jest to czas pełen zmian, wyzwań, wielkich bohaterów, zdrajców, wielkich działań, często zapomnianych lub niewłaściwie ocenianych współcześnie. Dlatego tak bardzo cenne jest to, że Friszke podjął się spisania tamtych wydarzeń. Dokładnie tak: spisania. Gdyż podchodzi do tematu, jak na prawdziwego historyka, badacza przeszłości, przystało. Nie pisze po linii obecnej partii, nie ogranicza się tylko do uznanych bohaterów, nie opuszcza niewygodnych faktów. Raportuje, choć czasem pozwala sobie na osobistą refleksję, ale ta nigdy nie przysłania zdarzeń i faktów. Jego historia ma jasną przyczynę i skutek, jest zwięzła, wydarzenia z siebie wynikają, pokazuje logiczność decyzji lub wręcz przeciwnie – totalny brak logiki postępowania. Nie boi się jednocześnie nazwać dobrymi historykami kolegów i koleżanki, by potem skrytykować ich warsztat w pracy w późniejszych latach. Niezwykle cenna jest jego umiejętność pozostawania bezstronnym obserwatorem, który relacjonuje, a nie ocenia. Takiej właśnie historii potrzebujemy, bezstronnej, przedstawionej w sposób prosty, który dotrze nawet do osoby, która nie zna współczesnej historii. Nie wahałabym się dać tej książki dzieciom, by poznały wszystko, co doprowadziło do ustroju, w którym teraz żyjemy. Równocześnie ktoś, kto zna historię lepiej, znajdzie w tym opracowaniu takie smaczki, że na pewno nie będzie żałował.
Cała książka jest bardzo dobra, dowiedziałam się wielu rzeczy, o których miałam zaledwie mgliste pojęcie. Jednak takim największym odkryciem było dla mnie wyłuszczenie powodów, dla których komunizm tak bardzo wszedł w polskich obywateli, dlaczego ludzie go przyjmowali i uważali za dobro. Pomijając nawet fakt, że sama uważam ideę za dobrą, tylko wykonanie już od tej idealności sporo odbiega. Jednak Friszke wyjaśnia, czemu tak podobała się nie sama idea, pozbawiona ułomności ludzkiej natury, a wykonanie, komunizm wcielony w życie. I to nie tylko prostym ludziom, ale również tym wykształconym, zdawać by się mogło, że myślącym, wyciągającym wnioski z okupacji, różnych krzywdzących –izmów i otaczającej rzeczywistości. To była mocna lekcja.
Polecam tę książkę każdemu, kto chce zrozumieć obecny stan naszego kraju. Bo to nie bierze się znikąd, dziś jest mocno zakorzenione we wczoraj, a historia lubi zataczać koła.
Katarzyna Boroń
Autor: Andrzej Friszke
Tytuł: Polska. Losy państwa i narodu 1939-1989
Ilustracje: zdjęcia z różnych źródeł
Wydawnictwo: Iskry
Wydanie: II poszerzone i uzupełnione
Data wydania: 2024-01-22
Kategoria: historia
ISBN: 9788324411559
Liczba stron: 540