Przyznam na wstępie: nie słuchałam wcześniej podcastu Podcastex, dzięki któremu powstała książka „Podcastex. Polskie milenium” Bartka Przybyszewskiego i Mateusza Witkowskiego. Ktoś mógłby powiedzieć, że to powinno mnie dyskwalifikować jako recenzentkę wyżej wymienionego tytułu, ale odeprę ten argument stwierdzeniem, że do Podcastexu podeszłam z otwartym umysłem i bez uprzedzeń czy pokładów nazbieranej przez lata sympatii, zasiadłam do lektury, kierowana głównie nostalgią do lat tu opisywanych: lata 1999-2005 to bowiem lata mojego dzieciństwa i dość dobrze pamiętam przywoływane w reportażu osoby i zjawiska. Jak wypadła publikacja dwóch polskich podcasterów?
Jeśli ktoś również nie śledzi Podcastexu, kilka słów wstępu: to Niekoniecznie nostalgiczny podcast o latach dziewięćdziesiątych, jak krótko definiują go sami autorzy. W długich odcinkach (mają zwykle między 1,5 a 2 godziny) autorzy rozmawiają o różnych zjawiskach popkultury. Ot, by wybiórczo rzucić kilka tematów, są to na przykład: śmierć Jana Pawła II, Stachursky, listy z „Popcornu” czy wzlot i upadek hip-hopolo. Jak widać, przekrój dość szeroki, a jednocześnie spójny. To tematy z zakresu popkultury, które „grzały” Polaków w ostatnich latach. Rozwinięciem czy też dopełnieniem formatu jest książka, którą dostaliśmy w 2023 roku. O czym możemy w niej poczytać? Bez zaskoczeń, bo świetna okładka nie pozostawia niedopowiedzeń co do treści, znajdziemy tam m.in. teksty o programie Idol, Rywingate, fiasku koalicji PO-PiS czy o tym, dlaczego Polacy pokochali Dzień świra. Książka dzieli się na 10 części, a są to: telewizja, wydarzenia i afery, polityka, muzyka, społeczeństwo, kino, technologia, sport, internet i gry wideo oraz literatura. Dla każdego coś miłego?
I tak, i nie, bo da się odczuć, że panowie nie zasiedli z równym zapałem do wszystkich przedstawionych tematów. Oczywiste jest, że nie można tak samo mocno jarać się Adamem Małyszem, Mandaryną i karierą polityczną Andrzeja Leppera, ale przeszkadzało mi, że nie każdy tekst był pisany z równym entuzjazmem lub równie zjadliwą krytyką. Może „Podcastex. Polskie milenium” broniłoby się czytane po kawałkach, z przerwami, ale tego niedane mi już będzie sprawdzić. Faktem jest natomiast, że niektóre teksty czytało mi się z lekkością i szczerym, trochę kpiącym uśmieszkiem na ustach, z kolei inne nieco mnie wynudziły. Teksty zjadliwe i mające potencjał na więcej, jak choćby te o Kubie Wojewódzkim czy Andrzeju Lepperze przeplatają się tu z miałkimi rozdzialikami o braciach Mroczek namawiających do głosowania w unijnym referendum, czy modą lat ’00 (która dziewczyna w tych czasach nie nosiła biodrówek i stringów, niech pierwsza rzuci kamieniem). Ważkie problemy, jak niekorzystne zmiany społeczne, których skutki widoczne są choćby na niesławnym filmiku z roku szkolnego 2003/2004, gdy uczniowie, pastwiąc się nad nauczycielem angielskiego, włożyli mu na głowę kosz na śmieci, mieszają się tu z opowieściami o przegranej walce Andrzeja Gołoty z Mikiem Tysonem. No ale może taki był przełom lat 90/00? Ważny i głupawy, przełomowy i nijaki, banalny i intrygujący, bogaty i biedny, wartościowy i byle jaki? Nie potwierdzam, nie zaprzeczam.
Głównym problemem książki „Podcastex. Polskie milenium” jest długość (a raczej: krótkość) tekstów i tylko od tematu zależy, czy uznaję to za plus, czy za minus. Część rozdziałów jest pisana wyraźnie po łebkach i ma potencjał na więcej, a część nawet w tej skondensowanej formie wydaje się rozciągać jak guma turbo przyklejona do podeszwy tanich tenisówek. No, kumacie. Graficznie jedna uwaga: jak okładka jest świetna, tak kompletnie nie rozumiem zabiegu z zielonym filtrem na zdjęciach w środku książki. Wygląda to koszmarnie. Podsumowując: miło było powspominać, ale co za dużo (tematów), to niezdrowo, a w przypadku tej publikacji to nawet więcej niż dwa grzyby w barszcz. Albo żurek srurek. Taki z torebki (if you know what I mean).
Karolina Sosnowska
Autor: Bartek Przybyszewski, Mateusz Witkowski
Tytuł: Podcastex. Polskie milenium
Wydawnictwo: W.A.B.
Wydanie: I
Data wydania: 2023-08-11
Kategoria: reportaż
ISBN: 9788383193663
Liczba stron: 352
