Herman Lindqvist to szwedzki dziennikarz i historyk mieszkający w Polsce. Być może te fakty stoją za decyzją o napisaniu książki o szwedzkiej dynastii, która dała Polsce trzech władców. \”Wazowie. Historia burzliwa i brutalna\” to również historia stosunków międzynarodowych – między innymi szwedzko-duńskich i polsko-szwedzkich. Przede wszystkim to jednak korowód nietuzinkowych postaci, mających duży wpływ na Europę w XVI i XVII w.
Książka napisana jest znakomicie. Saga rodu Wazów jest tu barwnym ciągiem przeplatających się historycznych wydarzeń, triumfów i klęsk wielkich postaci oraz ich prywatnych losów. Całość nie dotyczy bowiem jedynie historii w jej najoficjalniejszej postaci, zaglądamy tu bowiem przede wszystkim do osobistych rozterek, przyzwyczajeń, problemów, niedoskonałości i pasji królów, książąt i dowódców płci obojga. Nadaje to książce ciekawego kolorytu i pewnej lekkości.
Polskiego czytelnika z pewnością zainteresują wątki polskie poruszane w książce. Mam na myśli oczywiście kwestię \”potopu szwedzkiego\” oraz personalne związki rodu Wazów z Polską. Oba z tych wątków przedstawiono z pewnym dystansem, a jednocześnie z punktu widzenia Szweda. I to jest wielki atut książki – doskonale znane nam fakty opowiedziane przez \”tę drugą stronę\”. Herman Lindqvist zrobił to świetnie, choć pewnych wątków nie poruszył lub potraktował marginalnie – acz można to zrozumieć zważywszy, że książka dotyczy rodu Wazów a nie historii Polski.
Ze względu na tematykę nie jest to lektura jedynie przyjemna. Liczne zemsty, brutalne mordy, tortury, wojny, zdrady nie mogą być lekkie w odbiorze, zwłaszcza gdy słyszymy o tym wszystkim w kontekście dzieci. Niemniej jako całość, jako powieść historyczną \”Wazów\” Lindqvista czyta się świetnie, jak wartką powieść.
Wartością jest tu oczywiście również świeże – dla nas – spojrzenie autora na \”potop szwedzki\”, które pozwala nam poznać sposób, w jaki o tych wydarzeniach pamięta się w Szwecji. \”Wazowie\” nie są przy tym szczegółowym studium historycznym, ale ciekawą, całkiem dobrze udokumentowaną opowieścią o szwedzkiej dynastii, która miała ogromny wpływ na losy Polski.
Iwona Ladzińska
