Stanowczo za rzadko sięgam po reportaże, wybierając zwykle o wiele lżejsze lektury. Postanowiłam to zmienić i tak trafiła do mnie książka „Śluby (nie) posłuszeństwa” dziennikarki Justyny Dżbik-Kluge.
Zakonnice. Temat, który u każdego wywołuje jakieś skojarzenia. Habit, ubóstwo, brak rodziny, posłuszeństwo, zamknięcie. Które skojarzenia są prawdziwe i jak teraz wygląda życie w zakonach? Co czują byłe i obecne zakonnice? Autorka przeprowadziła rozmowy z kilkoma osobami: obecnymi zakonnicami i, tymi, które odeszły z zakonu, z księdzem i psycholożką, by stworzyć rzetelny obraz kobiecych zakonów w Polsce.
Reportaż czytało się bardzo przyjemnie, a różnorodne rozmówczynie autorki pozwalały spojrzeć na temat zakonu i ślubów posłuszeństwa z wielu perspektyw. Książka otwarła mi oczy na wiele aspektów życia w zakonie, nad którymi do tej pory się nie zastanawiałam. Nie zdawałam sobie sprawy, jak gospodaruje się pieniędzmi czy na co siostry zakonne muszą uzyskać zgodę przełożonej. O zakonach ostatnimi czasy można usłyszeć zwykle przy okazji jakiejś tragedii lub afery. Justyna Dżbik-Kluge postarała się odejść od sensacji, wspominać o nich, ale pozwolić też rozmówczyniom skierować konwersacje na inne tory.
Przede wszystkim na rozmowy o posłuszeństwie, jeden ze ślubów składanych przez nowicjuszki. Czy oznacza to brak własnej woli i całkowite posłuszeństwo w każdym aspekcie? Czy jest wyzwaniem dochowywanie tych ślubów? I co zrobić, kiedy jest to kompletnie niezgodne z własnymi przekonaniami? Różnorodność kobiet, z którymi przeprowadziła wywiady, pozwoliła autorce uzyskać szersze spojrzenie na ten temat. A przy okazji dowiedzieć się wiele o życiu w zakonach.
Po przeczytaniu najbardziej zapadło mi w pamięć odniesienie do perspektywy, z której ocenia się posłuszeństwo. To, co osobom postronnym wydaje się ograniczeniem, staje się naturalnym działaniem. A to, co nam wydaje się wolnością, nie do końca nią jest.
Reportaż „Śluby (nie) posłuszeństwa” nieco tonuje dominujący w naszych świadomościach niepochlebny obraz zakonów. Justynie Dżbik-Kluge udało się przedstawić blaski i cienie życia w zakonie, otworzyć oczy na wiele aspektów. Styl autorki sprawił, że pomimo trudnych tematów, książkę czytało się sprawnie, a poruszane tematy zostały opisane w sposób wzbudzający zainteresowanie.
Otwartym pozostaje pytanie, jak wiele zakonów będzie w stanie w przyszłości przetrwać przy obecnym kryzysie w Kościele Katolickim.
Jagoda Miśkiewicz-Kura
Autor: Justyna Dżbik-Kluge
Tytuł: Śluby (nie) posłuszeństwa
Wydawnictwo: Znak
Wydanie: 1
Data wydania: 2023-08-23
Kategoria: reportaż
ISBN: 978-83-240-6637-7
Liczba stron: 320