Oblicza grozy

 

Cóż, zacznę od truizmu ? opowiadania w zbiorku są na różnym poziomie. Tak jest chyba zawsze, gdy zaprasza się do współpracy wielu autorów na różnym etapie pisarskiej ścieżki. Niektórzy są początkujący, inni to starzy wyjadacze, więc były tu opowiadania, przy których przyspieszało mi serce, a były i takie, które kwitowałam wzruszeniem ramion i cichym: no i?

Nie jestem znawcą horrorów, ale wiem czego od tego gatunku oczekuję (zresztą oczekuję tego od każdego gatunku): mówiąc kolokwialnie, musi mnie ruszyć. Nie ma sensu recenzować każdego opowiadania po kolei, jest ich bowiem aż osiemnaście, powiem Wam więc, dla kogo warto przeczytać ten tomik. Kto u mnie zaplusował świetnym, trzymającym w napięciu tekstem?

Paweł Mateja i jego Fałszywe wspomnienie. Narratorka snuje przed nami opowieść: ni to sen, ni to wspomnienie, ni wymysł przerażonej wyobraźni. Nie wszystko pamięta i nie wie co jest prawdą, a co sobie wmówiła. Zdradza nam jednak wydarzenia ze swojego dzieciństwa, z tego momentu, gdy rodzice oddali ją na pewien czas do tajemniczego domu, w którym wujostwo-niewujostwo opiekowało się nią najlepiej jak mogło. Tajemnicza para, nie znaleziona później na żadnym z rodzinnych zdjęć, niby zachowywała się normalnie? Niby. Bo coś było nie tak. Coś, podskórnie, nie dawało spać ? i nie było to wcale wypchane truchło zwierzaka ze szklanymi oczami, które wisiało na ścianie. Nie. Jakieś szmery. Szepty. Skrzypienie. Szafa skrywająca dziwną tajemnicę? Strachy czające się pod łóżkiem?

To opowiadanie przeraża mnie, bo pokazuje jakie potworności ma w głowie dziecko, jak jego wyobraźnia potrafi zboczyć z bezpiecznego kursu i wpaść na mieliznę. Nawet u szczęśliwego dziecka nieraz do głowy puka ogromny strach. Na tyle sugestywny, że nie jesteś pewien, że to tylko twoja wyobraźnia?

Paweł Cichowlas i jego Armia ocalenia. Nigdy nie bałam się dinozaurów. Wydawały mi się po prostu zbyt dalekie, by się nimi przejmować. Dinozaurów już nie ma, także w czym problem? Cichowlas, inspirując się Parkiem Jurajskim, przedstawił swoją wizję świata, w którym opętani szaloną ideą naukowcy powołują do życia mordercze gady. Sytuacja, jak łatwo przewidzieć, wymyka się spod kontroli? Przerażająca wizja świata skazanego na zagładę trzyma w napięciu. Grupka kilkorga przypadkowo dobranych ludzi (Kris, Leon, Adrian, Jolka i Ola) próbuje przetrwać dzień za dniem ukryta w opuszczonym domu. Jednak w tej rzeczywistości nikt nie jest bezpieczny i wiadomo, że prędzej czy później jakiś T. Rex ich znajdzie i potraktuje jak drugie śniadanie. Wszystko jest tylko kwestią czasu? A gdy w końcu nieuniknione nadchodzi, Cichowlas idzie w szalone wizje, na poły zabawne, na poły przerysowane, ale jednak wpisujące się w schemat tego typu opowiadania. Wybaczam więc te chwyty, bowiem Armia ocalenia wciąga jak wir.

Tomasz Siwiec i jego Rozumiesz, Skarbeńku?. To znowu propozycja realistycznego opowiadania. Przeraża fakt, że takie rzeczy mogą się zdarzyć każdemu z nas. Niestety mężów-sadystów nie brakuje. Siwiec nie bawi się w subtelne opisy, dając nam wyraziste sceny pełne brutalnych zachowań Adama. Co jeszcze może zrobić Magdzie? Jak uciec przed katem? Jak kobieta się zachowa, gdy dowie się o śmierci męża? Miałam dosłownie napięte mięśnie podczas lektury tego tytułu.

Jacek Piekiełko i jego Twoje martwe skronie. Ten absolwent polonistyki na UŚ-u jest rok młodszy ode mnie. Wow! Jego opowiadanie to najmocniejszy, wbijający w fotel punkt programu. Poczułam dosłowną grozę czytając wyznania księdza Ajderskiego. Ajderski pełni posługi w więzieniu, gdzie odprawia msze i udziela spowiedzi chętnym skazańcom. Szczególna więź, można powiedzieć, nić sympatii, połączyła go z Andrzejem, niepozornym mężczyzną w średnim wieku. Często rozmawiają po odprawionej mszy, a ksiądz Wojciech objaśnia więźniowi tajemnice wiary. Gdy więc, zachęcony przez mężczyznę, zaczyna opowiadać o zamieszaniu, które spowodowało, że może zostać odsunięty od czynności kapłańskich, Andrzej proponuje mu pomoc i schronienie w swoim letnim domku w lesie. Głęboko w lesie. Na odludziu. Gdzie są jedynie dziwnie zachowujące się dzikie zwierzęta i tajemnicze krzyki, i dziecięcy płacz, który rozlega się w środku nocy? Ksiądz Ajderski odkrywa straszną prawdę?

Michał Stonawski i jego Klatka. Czasem zło czai się w nas samych ? jest wtedy chyba najstraszniejsze, bo nie można od niego uciec. Robert, nie zdając sobie z tego sprawy, popada w stopniowy obłęd, który zagłusza rzeczywistość i powoduje, że robi rzeczy, na które nie zdecydowałby się, myśląc trzeźwo. Minuty przeciekają mu przez palce. Ma niespodziewane napady agresji. Omamy. Nawracające bóle głowy sugerują guz mózgu, ale mężczyzna stara się to bagatelizować i wmawia sobie, że to nic takiego. Nic się nie dzieje. Tylko czasem? Jakieś dziwne słowo, którego wcale nie miał na myśli. Leżący obok niego trup? Jesteśmy zamknięci w klatce naszego ?ja?, a nasze ?ja? nie zawsze jest dobre.

Jeszcze kilka opowiadań pochwalę krótkim: było OK. Łukasz Radecki Vade-mecum, Karolina Kaczkowska Zombie love, Dawid Kain Jak szelest liści w jesienną noc, Łukasz Henel Miłość zaklęta w kamieniu, Krzysztof T. Dąbrowski ŻyczeNIE. O innych wolałabym zapomnieć: szczególnie o Hudzie Rostockiego (niepotrzebne ckliwe wtręty o miłości), Domu na końcu drogi Mirskiego (za obrzydliwie stereotypowe przedstawienie metalowca-satanisty, żenada) oraz, niestety o Szkle Orbitowskiego (dlaczego ten tekścik jest taki krótki?!). Jak już mówiłam ? jest nierówno.

Mimo tego całość trzyma przyzwoity poziom i jest świetną propozycją na mroczne i krótkie jesienne dni. Jeśli lubicie ciężki klimat i ciarki chodzące Wam po plecach, sięgnijcie po Oblicza grozy. Bo horror ma wiele obliczy.