Przez niektórych Siergiej Łukjanienko zwany jest mistrzem pierwszego tomu, co w podtekście ma oznaczać, że z każdym kolejnym jest już znacznie gorzej. Teoria ta sprawdziła się w przypadku ?Brudnopisu?, na szczęście cykl o Patrolach stanowi jej całkowite zaprzeczenie. A może to kwestia tego, że ?Dzienny Patrol? we współpracy z Władimirem Wasiliewem? Niezależnie od przyczyn, liczy się efekt, a ten jest świetny.
W ?Nocnym Patrolu? Łukjanienko wprowadził czytelnika w świat, w którym obok zwykłych ludzi żyją także obdarzeni różnymi mocami Inni, a odwieczna walka Światła i Ciemności przybiera bardzo realny, fizyczny kształt. Od blisko tysiąca lat trwa kruchy rozejm, a na jego straży stoją specjalne oddziały ? Nocny Patrol dba o to, by porozumienia nie łamały siły Ciemności, a Dzienny Patrol kontroluje poczynania zwolenników Jasności.
W poprzedniej części narracja była prowadzona z punktu widzenia jednego z pracowników Nocnego Patrolu, Antona Gorodeckiego, który mimo jednoznacznego opowiedzenia się po jasnej stronie mocy, dostrzegał, że granica między dobrem a złem jest płynna i niejednoznaczna. ?Dzienny Patrol? to już opowieść snuta przez tych stojących po drugiej strony barykady, bohaterów pojawiających się gdzieś na obrzeżach historii Antona. Śledząc ich losy łatwo można dostrzec, że utożsamianie Jasności z Dobrem, a Ciemności ze Złem nie jest wcale takie oczywiste, a świat nie tylko nie jest czarno-biały, ale wręcz zatopiony w odcieniach szarości.
Książka została podzielona na trzy części, z których każda stanowi oddzielną i zamkniętą całość, ale wszystkie są powiązane ze sobą fabularnie. Pierwsza została opowiedziana z perspektywy Alicji, wiedźmy, która kilka razy weszła w drogę Antonowi w ?Nocnym Patrolu?. Po jednej z trudnych akcji, dziewczyna traci swoje moce i zostaje odesłana z Moskwy, by zregenerować siły. Wygląda też na to, ze odzyskuje względy Zawulona, demonicznego przywódcy sił Ciemności. Czy jednak jest on w stanie zaoferować cokolwiek bez ukrytych podtekstów i intryg?
Część druga to historia tajemniczego maga, który zjawia się niespodziewanie w Moskwie i wywołuje lawinę tragicznych wydarzeń, a trzecia stanowi niejako podsumowanie dwóch poprzednich ? obydwa patrole starają się posprzątać bałagan, będący efektem działań, o których czytaliśmy do tej pory.
Świat widziany oczami pracowników Dziennego Patrolu wydaje się znacznie prawdziwszy niż jego wizja roztaczana przed członkami nocnego oddziału, a przeciętnym przedstawicielom Ciemności jest bliżej do ludzi niż demonów. Warto to sobie od razu wyjaśnić ? Ciemność nie jest utożsamiana ze Złem, ale podążaniem ścieżką własnych pragnień, wolnością od zasad moralnych i etycznych, które po rozłożeniu na czynniki pierwsze okazują się sztuczne i wydumane. Jaśni widziani oczami Ciemnych są zaślepieni i stłamszeni narzuconymi zasadami, które nie tylko nie pozwalają im w pełni żyć, ale też odbierają ich egzystencji całą radość i przyjemność. I to w imię poprawy losu ludzi, których to nic nie obchodzi i którzy tego nie dostrzegają. Nie oznacza to jednak opowiedzenia się autorów jednoznacznie po stronie Ciemności, skupili się raczej na pokazaniu wspomnianych już odcieni szarości i tego, że wszystko jest względne i do bólu wręcz niejednoznaczne.
\”Dzienny Patrol\” to powieść kipiąca emocjami, wzruszająca i zmuszająca do zastanowienia się nad tym, co w życiu ważne. Akcja toczy się wartko i płynnie, fabuła trzyma w napięciu, a bohaterowie pozytywnie zaskakują złożonymi charakterami. Serdecznie polecam obydwa tomy cyklu, również osobom na co dzień nie sięgającym po fantastykę.
Katarzyna Chojecka-Jędrasiak
