Nancy Kress wielokrotna laureatka nagród Hugo i Nebula jest autorką tej powieści. Ukrywa się ona pod pseudonimem Anna Kendall. Zanim napiszę o książce, skupię się właśnie na tym zabiegu. Ciekawi mnie, dlaczego znana amerykańska pisarka sci-fi i fantasy, wielokrotnie nagradzana za swoją twórczość ukrywa się pod pseudonimem. Jeszcze ciekawiej się robi, kiedy odkrywamy ten fakt nie podczas mozolnego przeszukiwania annałów Internetu, a czytamy o tym na skrzydełku okładki książki.
Czy to jakiś nieudolny zabieg wydawcy czy celowe działanie autorki? Być może chciała wyraźnie oddzielić Kroniki Duszorośli od pozostałej swej twórczości, albo też ukryć się za pseudonimem. Skłaniam się ku pierwszej teorii, ponieważ wszystkie jej dotychczasowe poczynania literackie skupiały się wokół tematyki fantasy lub science fictione poruszającej problem niedalekiej przyszłości i destrukcyjnej działalności ludzkości. Pierwszy tom Kronik Duszorośli noszący tytuł Na drugą stronę to literatura fantasy, w której autorka stwarza swój własny świat, a właściwie dwa światy – świat żywych i umarłych.
Główny bohater powieści Roger jest kilkunastoletnim chłopcem obdarzonym niezwykłą zdolnością podróżowania do krainy umarłych i rozmawiania z nimi. Tę umiejętność bezlitośnie wykorzystuje człowiek, który się nim opiekuje i za skromną strawę i możliwość podróżowania po okolicznych jarmarkach zmusza go wędrówek, które można wywołać bólem. Zadaje mu go bez żadnych skrupułów dla pozyskania opłaty od ludzi, którzy chcą się skontaktować ze zmarłymi. Roger tracąc z bólu przytomność przenosi się do krainy umarłych i próbuje porozmawiać z nimi dowiadując się niesamowitych rzeczy. Nie są oni jednak skłonni do rozmów. Siedzą bezczynnie w pobliżu miejsca swojej śmierci, zapatrzeni w nicość i nie reagują na zadawane im pytania. Jedynie starsze kobiety skłonne są na niewielkie wynurzenia. Po powrocie chłopiec stara się zaspokoić ciekawość klienta i zarabia dla swojego oprawcy wynagrodzenie. Dzięki niesamowitemu zbiegowi okoliczności chłopcu udaje się uciec i trafić na dwór królowej, gdzie zostaje zatrudniony w pralni. Ukrywa skrzętnie swoje zdolności, ale niestety dochodzi do splotu wydarzeń, które doprowadzają do ich ujawnienia. Roger czując się stosunkowo bezpiecznie zaczyna wykorzystywać swoje zdolności w niebezpieczny sposób dla pozyskania własnych celów, nie bacząc na ryzyko sprowadzenia umarłych do świata żywych.
Autorka stworzyła w swojej powieści dwa światy. Jeden świat to królestwo, w którym wbrew zasadom rządzą dwie królowe – matka i córka – rywalizujące ze sobą. A drugi świat to kraina umarłych, mroczne, nieruchome miejsce, w którym przebywają dusze ludzi, którzy opuścili ziemski padół. Świat ludzi został przez autorkę opisany szczegółowo i barwnie, natomiast krainie umarłych nie poświęca ona zbyt sporo uwagi. Być może zostawia sobie tą przyjemność na kolejne części powieści. Książkę czyta się szybko, łatwo wyobrażając sobie krainy, po których porusza się Roger. Powieść ma zróżnicowane tempo akcji. Niektóre fragmenty mają szybką akcję i to nadaje teksowi barw, inne natomiast są zbyt rozwlekłe i lekko nudnawe. Jednak dla amatorów barwnych opisów to nie lada gratka. Jest to typowa lektura z gatunku fantasy poruszającą tematykę tak ciekawiących nas zaświatów. Wizja przejścia w krainę umarłych jest bardzo obrazowa. Kto z nas nigdy nie zastanawiał się co dzieje z nami po śmierci?
Książka jest godna polecenia, tym bardziej, że posiada ciąg dalszy. Kolejny tom już czytam i czekam na następny.
Joanna Terka